Nhà nước Assam Phục bích tại Ấn Độ

Triều đại Induvamsha (Ahom):

Năm 1792, Baratha Singh Mahamari giành quyền kiểm soát nhà nước Assam từ tay Suhitpangpha Gaurinathasimha.[21] Trong những năm 1793-1796, người thống trị xứ này là Sarvananda Singh, Baratha Singh Mahamari bị hạ bệ cho đến năm 1796 mới lấy lại địa vị.[22] Nhưng Suhitpangpha Gaurinathasimha đã trở lại, điều đó khiến cuộc phục tích của Baratha Singh Mahamari chỉ như áng phù vân, vừa mới tụ lại đã bị gió thổi tan biến.[23]

Năm 1793, ngôi báu Baratha Singh Mahamari mới đoạt được một năm đã bị cướp mất, người thực hiện cuộc chính biến này là Sarvananda Singh.[24] Năm 1796, Baratha Singh Mahamari cố gắng cướp chính quyền lần thứ hai nhưng không ăn thua, bởi Suhitpangpha Gaurinathasimha đã quay về dẹp tan cả Baratha Singh Mahamari lẫn Sarvananda Singh đang trong thế giằng co để đăng cơ lần thứ nhì.[25]

Năm 1818, Purendrasimha Narendra nhảy lên nắm quyền sau khi đánh bại Sudinpha Chandrakantasimha Narendra, nhưng âm mưu của cung điện Ahom và sự hỗn loạn chính trị do cuộc nổi loạn Moamoria, đó là cái cớ để người Miến Điện tấn công Assam và đưa Sudinpha Chandrakantasimha Narendra trở lại ngôi vị vào năm 1819.[26] Năm 1821, việc Sudinpha Chandrakantasimha Narendra chuyển lòng trung thành của mình sang phía người Anh, đã dẫn dắt người Miến Điện đem quân xâm chiếm Assam, Yogeshvarasimha được người Miến Điện đưa lên ngai vàng.[27] Sudinpha Chandrakantasimha Narendra phải bỏ chạy, nhưng đến năm 1822 ông đem quân trở lại, lật đổ được Yogeshvarasimha để phục tịch, Yogeshvarasimha chạy theo quân Miến Điện.[28] Ít lâu sau, viện binh Miến Điện kéo sang, biến xứ này thành một tỉnh của Miến Điện dưới quyền một tổng đốc quân sự vào năm 1822, Sudinpha Chandrakantasimha Narendra thất bại toàn diện, Yogeshvarasimha tuy lên ngôi lần hai nhưng thực tế chỉ là bù nhìn mà thôi.[29]

Năm 1819, Purendrasimha Narendra mất ngôi, người tiền nhiệm Sudinpha Chandrakantasimha Narendra quay lại đoạt vị bởi được quân Miến Điện hỗ trợ.[30] Cuộc chiến tranh Anh-Miến Điện xảy ra vào năm 1824, kết thúc theo Hiệp ước Yandabo năm 1826, với việc Công ty nắm quyền kiểm soát Hạ Assam và đưa Purendrasimha Narendra lên làm vua của Thượng Assam 1833.[31] Sự sắp xếp kéo dài đến năm 1838 và sau đó người Anh dần sáp nhập toàn bộ khu vực, từ đó nhà nước Assam bị bãi bỏ, chính thức sáp nhập vào thuộc địa Ấn Độ nằm trong đế quốc Anh.[32]

Năm 1822, Yogeshvarasimha được người Miến Điện ủng lập khi họ đánh đuổi Sudinpha Chandrakantasimha Narendra, nhưng ông bị thất bại ngay trong năm đó bởi Sudinpha Chandrakantasimha Narendra.[33] Tuy nhiên, chỉ ít lâu sau người Miến Điện đưa lực lượng trở lại, Yogeshvarasimha danh nghĩa làm vua nhưng quyền lực bị chi phối bởi một tổng đốc quân sự người Miến Điện, địa vị của ông chấm dứt sau cuộc chiến tranh Anh-Miến lần thứ nhất năm 1826.[34]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Phục bích tại Ấn Độ http://202.41.85.234:8000/gw_44_5/hi-res/hcu_image... http://members.iinet.net.au/~royalty/ips/a/ajaigar... http://princeroyale.blogspot.com/2009/12/states.ht... http://dasagrandhi.com/assam/ http://www.gaekwadsofbaroda.com/ http://www.indianrajputs.com/view/bhajji http://majoren7.tripod.com/indjunagadhnawab.html http://dsal.uchicago.edu/reference/gazetteer/pager... http://www.sarasvatimahallibrary.tn.nic.in/Thanjav... http://www.worldlibrary.in/articles/eng/Eastern_Ch...